DE BERGEN EN DE STEDEN

We reizen overdag met de trein van Turkestan naar het Zhaghabyly NP. Wij blijken 2 ligplaatsen bovenin in twee naast elkaar gelegen coupes te hebben. Een Kazakse met zitplaats is gelukkig zo sportief en ruilt met Frida, zodat wij een coupe voor onszelf hebben. Alleen kan er bij alle coupes in deze wagon geen raam open. We dachten even dat er dus wel een airco zou zijn maar helaas, die is er niet. Alleen in het gangpad kunnen drie raampjes open en buiten is het ruim 40 graden. De 2 vrouwelijke spoorweg beambten lijden ook onder deze extreme omstandigheden. Zij doen zelfs wagondeuren onderweg zo nu en dan open om wat frissere lucht naar binnen te krijgen. En we krijgen van een van hen stukken meloen aangeboden. Er zijn dus ook klantvriendelijke Kazakse spoorweg beambten! Samen met de medereizigers staan we het grootste deel van het traject in het gangpad. We gaan weer op de foto met diverse mensen en het is erg gezellig. Gezamenlijk zuchten onder de hitte schept een band. Onderweg bellen we vanuit de trein naar een verblijfadres uit de LP in Tulkibas waar we vanavond met de trein aankomen. De eigenaar van het gasthuis en tevens gids is net terug van een trip van 2 maanden in de bergen met een filmploeg van Discovery Channel. Hij moet even bijtanken van deze tocht en gasten kan hij nu niet gebruiken. Wel regelt hij voor ons een gasthuis in het dorp Zhaghaby vlak bij het NP. Ook haalt hij ons met een taxi persoonlijk van het station en brengt ons naar het dorp; erg sympathiek! Het gasthuis is onverwacht vrij luxe met goede bedden en prima sanitaire voorzieningen. We komen laat in de avond aan, maar krijgen als verrassing toch nog een smaakvol diner voorgeschoteld. Svetlana, de directrice van het NP is ook aanwezig en zij regelt voor de komende dagen voor ons een wandeling met gids en een dagdeel met paardrijden in het park. Er leven veel bijzondere diersoorten in het park, waaronder sneeuwluipaarden en bruine beren. De beste tijd om hen in het wild te zien is het voorjaar en we maken dan ook weinig kans om ze tegen te komen. Het park loopt door tot in Kirgizstan waar de hoogste bergen liggen.

De volgende dag maken we een wandeling met gids Vladimir het park in. Vladimir is een Russische natuurwetenschapper die veel in het Engels vertelt over het park. Ook vertelt hij leuke anekdotes over Kazachstan. Onderweg bezoeken we een imker en krijgen we een demonstratie honing slaan (uit de raten). Het is een leuke en ontspannen wandeling, waar we wel eetsporen (bergjes bessenpitten) van beren zien, maar hen niet tegenkomen. Ondanks dat Vladimir verteld dat ze mensenschuw zijn en in hoofdzaak vegetariër vinden we het niet erg dat we ze niet tegen het lijf te lopen. Die middag arriveert Wander, een sympathieke landgenoot, bij ons gasthuis. Hij wil ook paardrijden morgen en de dag erna een kloof in het park bezoeken. Wij besluiten om mee naar de kloof te gaan. De volgende dag is het dus paardrijden. Een Kazak is op een paard geboren zoals een Nederlander op de fiets. Het zit in de genen. Ik kan het eigenlijk niet maken om Kazachstan te verlaten zonder paard gereden te hebben! Men belooft dat ik alleen maar hoef te zitten en mijn makke 18 jarige hengst de weg blindelings weet. Onder die condities durf ik het wel aan. Twee mannen op leeftijd bij elkaar. Svetlana krijgt met moeite een gids, omdat de mannen momenteel flink moe zijn van het hooien. Onze gids heeft er duidelijk geen zin in. Hij rijdt regelmatig ver voor ons uit en wisselt nauwelijks een woord met ons. Maakt verder niet uit, de tocht naar een waterval in het park is prachtig, de paarden voldoende mak en de rit ontspannen. We moeten de gids wakker maken na de lunchpauze, anders komen we niet “thuis”. Het is een lange rit van 3 uur heen en 3 uur terug, waarvan we het laatste uur naast het paard lopen. Onze benen zijn door de langdurige zelfde houding enorm stijf en verkrampt. En mijn achterwerk is beurs van de lange rit. Al met al een mooie tocht, maar volgende keer wel minder lang graag! De volgende dag rijden we met een auto diep het park in naar een prachtige kloof. We wandelen de kloof in en dalen af naar een mooi uitzichtpunt. Beneden in de kloof stroomt een rivier die prachtig turquoise blauw van kleur is. Na de lunch wandelen we vervolgens langs de kloofrand met mooie uitzichten. Rakim, onze jonge gids is enthousiast en praat tijdens de excursie honderduit. Hij vertelt over de tradities in het dorp, de politiek en al zijn toekomstplannen. Hij is heerlijk optimistisch over de mogelijkheden om die te realiseren. Hopelijk gaat het hem lukken. Op de terugweg gaan we in een klein dorpje nog even verse gegiste paardenmelk (koumiss) drinken. Het smaakt een beetje als karnemelk met bubbels en ik vind het lekker. Eerder in Oezbekistan was de koumiss erg zout en boterachtig en niet te drinken. Een heel verschil. Frida is minder enthousiast en na 2 slokjes vindt ze het genoeg.

Om 10 uur ’s avonds stappen we op de nachttrein naar Almaty, de eerdere hoofdstad en de grootste stad van Kazachstan. Door de ligging tussen de bergen schijnt er vaak smog te hangen. We zullen zien. De trein is zo vol dat we gescheiden van elkaar in verschillende 4-persoons coupes in verschillende wagons moeten reizen. Wel met 1 beneden plek zodat we de volgende ochtend samen kunnen zitten. Gelukkig is het wat minder warm en hebben deze coupes bovenramen die open kunnen. Na een voorspoedige reis komen we om 9 uur ’s morgens in Almaty aan. We regelen die dag tickets voor de luxe Spaanse trein naar de hoofdstad Astana voor over een paar dagen. Ook informeren we bij een reisorganisatie naar de mogelijkheden voor wandelingen in het gebergte ten zuiden van Almaty. We krijgen het eerlijke advies om zonder gids te wandelen en zelf de accommodatie te regelen in ski dorp Chimbulak boven Medeu, de bekende schaatsbaan van Almaty. We gaan zijn advies opvolgen. Die avond ontdekken wij dat de waterpijp ook in Almaty populair is en die verleiding kunnen wij natuurlijk niet weerstaan!

De volgende dag doen we de wandeltour van de LP door de binnenstad van Almaty. Een flinke wandeling, waarvoor we de gehele dag uittrekken. De smog hangt zoals voorspeld als een deken over de stad en het is warm. We onderbreken de wandeling daarom regelmatig op enkele van de vele terrassen. Rijke jongeren komen met dure auto’s voorrijden en loungen er met een hip watertje. Wie het breed heeft laat het hier ook graag zien. We zien tijdens de rondwandeling onder andere fraaie parken met fonteinen, uitbundig gekleurde houten Russisch-orthodoxe kerken met gouden uienkoepels, de groene markt en de bombastische Sovjet kunst en gebouwen. Ook in deze stad is er weer veel groen aanwezig, wat voor een aangename sfeer zorgt en schaduw en verkoeling geeft.

De volgende dag gaan we met een taxi naar het ski dorp Chimbulak. Een taxirit is in Kazachstan makkelijk te regelen. Je geeft bij de stoeprand met je hand naar beneden aan dat je een taxirit wilt en binnen no time stop er een personenauto, waarna je met de chauffeur een prijs afspreekt. Iedereen kan hier dus voor taxi spelen en officiële taxi’s zijn dan ook schaars. Wij rijden tegen een scherpe prijs met een oude gedeukte wagen de bergen in. De sympathieke chauffeur let heel even niet goed op en schiet boven de schaatsbaan van Medeu met een klap de stoep op. Even schrikken, maar de auto doet het nog en we worden even later in Chimbulak afgezet. Het 1e hotel uit de LP valt zwaar tegen. Voor een belachelijk hoge prijs kunnen we een kaal hok met twee bedden huren met een niet al te beste gezamenlijke douche. Men wacht als wij overleggen ons antwoord niet af, maar verdwijnt naar achteren en laat ons gewoon bij de bar staan. Blijkbaar totaal niet geïnteresseerd in ons als mogelijke gasten. We wensen dat ze snel failliet gaan! Het 2e hotel (en laatste overnachtingsmogelijkheid in de zomer!) is gelukkig een prima adres. Zelfs beter dan verwacht, want net gerenoveerd. Het ligt naast de skilift, die veel dagjesmensen naar boven vervoert. Op de trendy terrassen en restaurants bij de lift heerst een gezellig vakantiesfeertje. We sluiten er ontspannen onze dag af. De volgende dag wandelen we lekker in het zonnetje het dal omhoog. Dat kost veel energie en we vorderen maar langzaam, want ons lichaam moet duidelijk weer wennen aan de ijlere lucht op dik 2400 meter. Jammer genoeg slaat na twee uur wandelen het weer om en begint het te regenen, hagelen en te onweren. We gaan niet verder richting de gletsjers en keren terug naar ons hotel. In het dorp komen we Wander weer tegen. Ook hij heeft hetzelfde advies van de dezelfde touroperator opgevolgd om hier te wandelen. De wereld is klein! De volgende ochtend gaan we met de skilift naar ruim 3100 meter. Het is wisselend bewolkt en wij wandelen gelukkig richting de gletsjers in een periode dat de zon zich regelmatig laat zien. Een prachtige tocht van ruim twee uur, deels over de puinhellingen van de gletsjers. Terug bij de lift begint het te regenen en het wolkendek trekt nu volledig dicht. Veel mensen komen met korte broek en hemdje met de lift naar boven en maken snel weer rechtsomkeert, want het is op deze hoogte in de regen gewoon koud. Er is bovenin helaas geen horecagelegenheid waar we kunnen schuilen en wachten op betere tijden. We slaan een wandeling in het andere deel van het hoge dal dan maar over en gaan weer met de lift terug naar het dorp, waar het inmiddels ook regent. Als het weer droog is en we op het terras zitten komt Wander aanlopen en drinken we gezellig een echte Hoegaarden. De volgende dag brengen we ook door op het trendy terras bij de lift. Lekker lezen en mensen kijken totdat het tijd wordt om naar Almaty te gaan.

We krijgen snel een taxirit naar Medeu voor elkaar, waarbij de chauffeur een opvallend laag bedrag noemt. Bij de schaatsbaan aangekomen blijkt dat hij het tienvoudige bedoelde. Jammer dan, hij krijgt heel coulant van ons het vijfvoudige en de gratis tip om zijn Engels te verbeteren. Verder met de bus naar Almaty, waar het begint te regenen. Op het station spreken we Wander weer, die met dezelfde trein naar het noorden reist. Wij hebben in de 1e klasse een luxe coupe voor onszelf met eigen wc en douche. En comfortabele brede en lange bedden waarop we prima slapen. Als Frida s’ morgens gaat douchen loopt er een klein riviertje door de coupe. De afvoer werkt niet zoals het hoort. Kazakse treinen en wij vormen gewoon geen gelukkige combinatie!

In Astana (letterlijk Hoofdstad) hebben we een ruime zit-/slaapkamer in een grote woning voor een bescheiden bedrag kunnen boeken. Verreweg de meeste hotels en restaurants zijn hier duur. Wat dat betreft doet Astana niet onder voor de Europese hoofdsteden. We bekijken de oude binnenstad, die op enkele bijzondere nieuwe gebouwen na weinig te bieden heeft. Maar er is zowaar een leuke boulevard langs de rivier aangelegd waar het gezellig druk is met wandelaars en we een leuk restaurant vinden. De volgende dag bekijken we de nieuwe stad aan de zuid west kant van de rivier. Daar groeit de hoofdstad in fors tempo, waarbij vele buitenlandse architecten de meest bijzondere gebouwen ontwerpen. Het nieuwe centrum van de stad vinden we erg mooi met al zijn bijzondere gebouwen en fraaie zichtlijnen. We gaan met de lift omhoog in het gouden ei, een bouwwerk waar mensen bovenin hun hand in de handafdruk van president Nazarbaev kunnen leggen en dan een wens mogen doen. Dat hij persoonlijk de wensen in vervulling laat gaan verwachten we niet, maar het is dringen geblazen op deze speciale plek. Een populaire man! Er zijn al vele miljarden geïnvesteerd in de stad (waarvan 30% door de overheid) en het eind is nog lang niet in zicht. Hier is absoluut geen crisis in de bouwsector! Wat ook opvalt is het slechte afwerkingsniveau van vele gebouwen, wegen en openbare ruimtes. Veel straten en terrassen zijn verzakt, metselwerk wat al scheurt, gevelplaten die slecht zijn bevestigd, lelijke hoekoplossingen, slechte afwatering enz. waardoor nieuwe gebouwen en ruimtes in korte tijd al weer rijp zijn voor renovatie. Gebrek aan ervaring, te weinig vakmensen, desinteresse of “verkeerde” kostenbesparing? We weten het niet. De stad moet van hogerhand zo snel mogelijk groeien en dat kan natuurlijk ook haastwerk en mindere kwaliteit opleveren. Astana vinden we een aangename en bijzondere stad met zijn vele kunstige gebouwen. Wel erg groots opgezet en voornamelijk afgestemd op het autoverkeer. Door de brede wegen, grote pleinen en grote moderne gebouwen ontbreekt vaak de menselijke maat. We missen intieme pleintjes, terrasjes en smalle straten. Ondanks alle verkeersproblemen mogen wij Europeanen ons erg gelukkig prijzen met onze sfeervolle oude binnensteden. Morgen verlaten we Astana en gaan we verder naar het noorden, naar Kokshetau. Daar willen we wandelen in de heuvels in de kleine dorpjes rondom de stad.

Frida & Bert