VUUR en BERGEN

Na een vlucht van enkele etappes komen we 26 februari avonds laat aan in de hoofdstad Praia van Kaap Verdie op het eiland Santiago. Ondertussen stevige schoenen gekocht op de luchthaven van Lissabon. Een paspop moest daarvoor gedemonteerd worden om mijn maat te kunnen krijgen. Gelukkig weer wandelschoenen na de vorige kwijt te zijn geraakt in Cuba. Kaap Verdie bestaat uit 10 grotere eilanden waarvan er 9 bewoond zijn. Een voormalige Portugese kolonie met een mix van Afrikaanse en Portugese cultuur. We denken 3 of 4 eilanden te bezoeken. We willen om te beginnen graag wandelen op Fogo (vuur), een vulkanisch eiland met de hoogste berg van Kaap Verdie. Over Praia kunnen we kort zijn: grote stad, veel nieuwbouw en een oud centrum wat niet bijzonder is. We besluiten om hier maar kort te blijven. We regelen er de volgende dag onze binnenlandse vluchten naar Fogo, Sao Vicente en de retourvlucht naar Praia. De volgende ochtend landen we schommelend in een klein propellervliegtuig met wind tegen op het vliegveld van San Filipe, de hoofdstad van Fogo. De dominante vulkaan is een imposant gezicht. We blijven die middag in San Filipe, een kleurrijk stadje met een relaxte sfeer. Er zijn wel veel hotels en B&B die gesloten zijn of vol zitten, maar we vinden uiteindelijk toch nog een leuke kamer.

Frida spreekt die middag Fabio, een lokale gids, die het Engels beheerst en in de vulkaankrater woont. We besluiten hem in te huren en hij regelt gelijk een taxibusje (collectivo) van zijn broer voor de volgende ochtend. Het vervoersmiddel voor de bewoners om relatief goedkoop rond te reizen. Reizen met dat busje is de volgende ochtend een soap op zich. Uiteraard moet ie eerst stampvol zitten voordat we echt op weg gaan. Er stappen mensen in, eruit en later weer in, zodat we al drie kwartier kwijt zijn in het stadje voordat we op weg zijn naar de krater. Na een rit van een uur door ruig landschap komen we in de krater aan, waar twee dorpjes zijn. Om stil van te worden, zo woest en desolaat is het landschap hier. In 1995 is de laatste uitbarsting geweest van deze vulkaan. De toegangsweg is aangelegd tussen de gigantische zwarte lava brokken van die uitbarsting. We logeren bij een lokale familie, waar de accommodatie vrij eenvoudig is. Maar enkele uren elektriciteit, een smal en hevig krakend bed, een koude douche en loszittende toiletpotten waar je bijna vanaf kukelt. Vermoedelijk luxer dan de meeste dorpsbewoners gewend zijn, dus geen punt. Eerst gaan we in een restaurantje samen met Fabio lunchen, kip met groenten. We proeven de lokale witte wijn, die heerlijk is. De combinatie van de kruidige muskaatdruif met de vulkanische grond levert een prachtig geheel op. Een blonde Fransman die in de vorige eeuw zich hier heeft gevestigd heeft de wijnbouw geïntroduceerd en begeleid. Hij is niet alleen druk geweest met de wijn, ook met de vrouwen bleek hij goed overweg te kunnen. Hij heeft een groot aantal kinderen verwekt. In Fogo zie je nazaten van hem met een lichtere bruine huid, blond kroeshaar en/of blauwe ogen. In heel Kaap Verdie zie je overigens leuke mixen tussen de Europese zeelui (en piraten) en donkere afrikanen maar in Fogo is de Franse invloed wel heel duidelijk.

Voor het avondeten maken we nog even een wandeling, waar ik helaas door mijn nieuwe schoenen forse blaren oploop. De volgende ochtend vroeg beklimmen we de vulkaan. Mijn voeten zijn goed ingetaped door Frida en met een dubbele paar sokken aan om de wrijving op te vangen lukt het om toch de tocht te maken. Gelukkig maar, want de wandeling omhoog is prachtig. Een surrealistisch landschap met veel kleur, waar we intens van genieten. Helemaal ons ding. Na 3 uur 1000 meter gestegen te zijn over gravel en rotsen kijken we in de veelkleurige krater van de vulkaan. De zwaveldampen stijgen er op. Na een ruime pauze gaan we via de kraterrand verder. Daarna naar beneden naar de plek van de uitbarsting uit 1995. We dalen af via een heel steile helling met deels loszittend vulkaangruis en stenen. Iedere stap moeten we met volle concentratie zetten om wegglijden en ongelukken te voorkomen. De gids blijkt hier van grote waarde en loodst ons veilig omlaag tot aan een punt waar we half glijdend half lopend over een gigantische gruisvlakte steil maar ongevaarlijk naar beneden kunnen afdalen. Leuk werk! Beneden komen we bij de wonderlijk gekleurde wereld van de jongste vulkaanuitbarsting aan. Adembenemend mooi. Daarna rustig terug wandelen naar het dorp. Eerst gaan we naar het restaurant waar we weer een lekkere witte wijn drinken en wat eten. We voelen de benen na 6 uur wandelen (en wijn!) en duiken ’s avonds vroeg het bed in. Om 10 uur gaat ook de generator uit en is het hele dorp in het donker gehuld. Tijd om te slapen.

De volgende ochtend wandelt Frida samen met de gids over de rand van de grote krater, waar de dorpjes in liggen. Mooi, maar wel heiig en daardoor zijn er minder mooie vergezichten. Ik blijf beneden vanwege de flinke blaren die ik rust gun en lees een detective. Plots ontstaat er vlak bij een fikse dorpsruzie waar het er verbaal hard aan toe gaat. Iedereen bemoeit zich ermee vanaf het eigen erf en men probeert elkaar te overschreeuwen. Sneu voor de kleine kinderen die verschrikt het tafereel bekijken. Later blijkt een dronken man de aanstichter te zijn geweest. Na de wandeling van Frida besluiten we ‘s middags in plaats van morgenvroeg terug te gaan naar San Filipe. De huidige locatie is niet een gastvrije en waarom zouden we er langer blijven. Alles lijkt teveel voor onze gastvrouw. We zien haar voor het eerst vrolijk als we de rekening betalen. Een collectieve taxi is er niet meer vandaag, dus het gaat met een duurdere privé taxi. Fabio de gids gaat gelijk mee om weer nieuwe klanten te werven in het stadje. Het blijkt dat de hotels en pensions overvol zitten met toeristengroepen en we moeten uiteindelijk een kamer in het duurste hotel nemen. Geen punt, want het blijkt een prima plek.

De volgende morgen, 3 maart, vliegen we terug naar Praia en daarna gelijk door naar het eiland Sao Vicente in het noorden. De hoofdstad Mindelo is een kleurrijk geheel te midden van de kale bergen. We willen hier een dag blijven om onze boottocht te regelen naar het groene eiland Santo Antao, een wandelparadijs volgens de boekjes. En om Mindelo zelf te bekijken. we boeken een leuke kamer boven een prima restaurant, waar ze zowaar La Chouffe bier hebben. Alsof ze weten dat ik jarig ben! De volgende dag lopen we rond in Mindelo. Tja, op enkele leuke doorkijkjes na is het geen stad om enthousiast van te raken. Weinig sfeer en nogal wat verpaupering naast grote nieuwbouwcomplexen. Na jaren van vooruitgang is de bevolking van Mindelo enorm gegroeid met immigranten uit West-Afrika en er is momenteel te weinig werk om dat op te vangen. Dronkenschap, bedelen en zakkenrollen schijnen serieuze problemen te zijn. Dat bedelen merken we aan den lijve als we rondlopen, voor de rest is het net zo relaxt als we elders in Kaap Verdie ondervinden.Op 5 maart gaan we vroeg naar de haven om de boot naar Santo Antao te nemen. We sluiten om half 8 aan in de niet al te lange rij om een kaartje te kopen. Het blijkt nogal veel werk om mensen kaartjes te verkopen en om 5 voor 8 zijn we eindelijk aan de beurt. Namen doorgeven, betalen en haasten naar de boot, die direct daarna ook vertrekt. Onderweg worden er kots zakjes uitgedeeld vanwege de ruwe zee.

Na een uur vrolijk wiegen komen we aan in Porto Novo op de zuidpunt van Santo Antao. Daarna gaan we achterin de open bak van een collectieve taxi via een prachtige kustweg naar Ponto do Sol, een vissersstadje in het noorden. Flink uitgewaaid gaan we op zoek naar een leuk onderkomen. Dat vinden we uiteindelijk bij een ouder echtpaar, waar we een huiselijk gevoel krijgen in een jaren 50 sfeer. Heerlijk kneuterig, maar wel een kamer in het centrum met eigen balkon. Op zoek naar wandelboekjes komen we bij een gefrustreerde Franse mountainbike verhuurder, die meldt nooit klanten te krijgen. En dat er geen wandelkaarten en boekjes te koop zijn in het stadje. Morgen willen we een aanbevolen wandeling langs de kust maken. Daar is geen boekje of gids voor nodig krijgen we te horen. Simpel de ene weg langs het kerkhof volgen. De volgende ochtend begrijpen we wat hij bedoelt. Er slingert een weg hoog tegen de rotswanden langs de steile kliffen. Wel met een degelijke stenen reling, want de afgronden zijn erg steil. We maken een prachtige wandeling met mooie vergezichten, diepe dalen en een intens blauwe en ruwe zee. Weer volop genieten dus. Het is maar 12 kilometer, maar we wandelen 5 uur, want het gaat behoorlijk steil op en neer. Opvallend is dat ieder dorpje zijn eigen voetbalveld heeft in deze woeste omgeving, waar de te bewerken grond schaars is. Afrikanen zijn gek op voetballen. In Ponto do Sol werd afgelopen avond tot in de late uurtjes nog fanatiek gevoetbald op een ommuurd voetbalveld. In het eerste dorp zien we een veld (zand, geen gras, daarvoor is teveel water nodig) waar je bijna geen doelpunt wilt maken. Er hangt geen net in het doel en als je een beetje hard schiet moet je akelig ver lopen om de bal weer te halen. In een ander dorp zien we een klein veldje met hele kleine doelen, een doelman is hier overbodig. Onderweg zitten we bij een sympathieke rasta man op zijn terrasje. Hij heeft slim bovenop zijn huis “cold drinks” geschilderd, wat wij van grote hoogte al konden zien. Dat maakt dorstig natuurlijk. In het cafeetje hangen veel foto’s van voetbalelftallen aan de muur. Uiteraard ook van een Nederlands elftal met o.a. Bergkamp en de Koemannen. Na zo’n 5 uur wandelen komen we in een dorp met een onverharde weg. Daar huren we samen met twee Zweedse meisjes een bustaxi en hobbelen we in een uurtje terug naar Ponto do Sol.

De volgende dag vertrekken we naar een guesthouse in de bergen in het dal van Paul aan de oostkust. Eerst bekijken we nog het vissers tafereel in de haven van Ponto do Sol. Boter bij de vis, die na de vangst direct verkocht wordt. Daarna onderhandelen we natuurlijk weer met de diverse chauffeurs over de prijs van de taxirit. We blijven natuurlijk rijke toeristen en de chauffeurs beginnen vaak met het vragen van de hoofdprijs. We komen na de rit op een prachtige en comfortabele plek terecht bij een Spaans echtpaar. We kijken diep het groene dal in, waar veel groente, fruit en suikerriet wordt verbouwd. Hier maken ze de beste Kaap Verdiaanse rum en likeur van de suikerriet. En dat moet natuurlijk geproefd worden. Heel vervelend allemaal, maar we slaan ons er de komende tijd wel dapper doorheen. We krijgen wandeltips van onze gastvrouw en kunnen ons daarmee de komende dagen prima vermaken. Ook krijgen we de tip om te lunchen bij een Oostenrijker die een restaurant heeft een stukje terug langs de weg. Het blijkt een soort grote schuur met rieten dak te zijn waar houten tafels en krukjes staan. De Oostenrijker is een alternatieve man met een grijze baard en lang haar. Hij verbouwt van alles op zijn stuk grond, maakt zelf kaas en natuurlijk de nodige likeurtjes. Het eten wordt gekookt door enkele Kaap Verdiaanse vrouwen die dat prima blijken te kunnen. Een leuke stek. De volgende dag maken we een prachtige wandeling in het groenste deel van het dal. Terrassen op de meest steile plekken en we wanen ons in een grote groentetuin. Op ieder stukje vruchtbare aarde wordt groente verbouwd. We vragen vaak de weg aan de bewoners omdat er nauwelijks routeaanduidingen zijn. Een keer hebben we het niet goed begrepen en zijn we naar grote hoogte gestegen richting de kraterrand voordat we hoorden dat we fout zaten. Een goede training voor onze volgende wandeling. Na 5 uur wandelen met een lange afdaling erin nemen we een collectieve taxi terug naar ons verblijf. Daar maken we kennis met twee Belgische gasten, die al vaker op de eilanden zijn geweest en die net een tocht door het noorden van het eiland hebben gemaakt. Daar is het meer woestijnachtig. We besluiten om over twee dagen die kant van het eiland te gaan bekijken. Onze gastheer Jose kan het een en ander organiseren voor transport en accommodatie en we stippelen een mooie route uit.

De volgende dag nemen we eerst wandelpauze en regelen in Ribeira Grande en Paul onze boodschappen. ‘s Middags lekker een beetje lezen, foto’s sorteren, etc. waarna we gezellig kletsend met de Belgen en onze gastheer Jose de dag afsluiten onder het genot van een glaasje rum en een sigaar. De volgende ochtend klimmen we in korte tijd 700 meter naar de rand van een grote krater, waar we een mooi uitzicht hebben op de grote kratervloer waar het een en ander wordt verbouwd. De meeste huizen staat echter leeg omdat het tekort aan water blijkbaar te groot is geworden. Achter ons is het in het dal zo heiig geworden dat we weinig meer kunnen onderscheiden. Met een collectieve taxi rijden we daarom door naar het startpunt van een andere wandeling in het noorden, die steil naar beneden een dal ingaat. We volgen een prachtige route in een desolaat en ruig gebied. Ook in dit dal staat een groot deel van de huisjes leeg en zijn deze inmiddels ruïnes geworden. Een te hard leven op deze woeste en droge hellingen. Het tekort aan water is in heel Kaap Verdie een probleem. Daardoor zijn veel inwoners vertrokken die onder meer in de zeevaart werken. Er wonen zelfs meer Kaap Verdianen elders op de wereld dan op de eilanden. Zoals in havenstad Rotterdam. Beneden aangekomen hebben we het geluk dat er juist een collectieve taxi staat te wachten en we direct door kunnen via verdere collectieve taxi’s naar ons verblijfadres. Een lange maar mooie wandeldag. Morgen gaan we door naar het noorden en westen van het eiland, waar we meerdere wandelingen willen maken. Van het groene naar het woeste en droge, maar vermoedelijk ook kleurrijke deel van het eiland.

Frida en Bert