ANKARA EN NOORD-OOST TURKIJE

Op 9 april gaan we in meerdere etappes vanuit het zuiden naar ons hotel in Ankara. We willen de dag erop verder reizen met de trein naar Erzurum in het noordoosten. Onderweg in de dolmus (minibusje) naar Antalya ontmoeten we een Belgische die met haar man ruim 12 jaar in Turkije woont. Een leuk gesprek over alle voors en tegens van het wonen in Turkije. Zij reizen ook graag en wij tippen haar over de Lonely Planet en Tripadvisor (handige site op internet met beoordelingen van o.a. hotels door reizigers). In Antalya kunnen wij vrijwel direct mee met de bus naar Konya, waar wij vervolgens de hogesnelheidstrein naar Ankara nemen. Voordat we kunnen instappen moeten we eerst door de veiligheidsscan. De trein is net in gebruik en bekort de treinreis van 10 uur naar 2 uur. We reizen in luxe stoelen en bekijken relaxt de verschillende landschappen met een topsnelheid van 250 km/uur. Vroeg in de avond komen we in Ankara aan en we rijden met een idiote taxichauffeur naar het NO19 hotel. We geven per abuis eerst het verkeerde adres op, maar corrigeren het al snel in de taxi. Meneer is ontstemd en voert een enorme act op achter het stuur want hij heeft nu de juiste afslag gemist. Alsof we hem persoonlijk hebben benadeeld. Hij rijdt alsof de duivel hem op de hielen zit, springt enkele keren uit de auto om de weg te vragen en het lukt hem uiteindelijk om ons op de juiste plek af te zetten. Hij vindt het een hele prestatie en kijkt ietwat teleurgesteld dat wij niet spontaan gaan applaudisseren. We hebben het hotel gereserveerd via internet en het blijk een prima keuze. Wel jammer dat we recht tegenover een grote moskee zitten. De ervaring leert dat de imam akelig vroeg in de ochtend tot gebed oproept maar we slapen er doorheen. Alles went blijkbaar.

De volgende dag bezoeken we in Ankara het consulaat van Kazachstan voor info over de visumaanvraag. Het blijkt dat we een week moeten wachten op een visum en dat duurt ons te lang. Het alternatief volgens de LP is het bij aankomst regelen van een visum op vliegvelden in Kazachstan. Dat is echter volgens de ambtenaar onmogelijk. We besluiten de boel te laten rusten en er voorlopig geen tijd in te steken. Eerst lekker rondtrekken in Turkije en Iran en dan over twee maanden met de trein weer retour naar Turkije om daar het vervolg te regelen. Wat dat zal worden verzinnen we dan wel weer. Aan het begin van de avond stappen we op de Dogu Ekspresi naar Erzurum. Een treinreis van een kleine 22 uur, waarvoor we een slaapcoupé hebben gereserveerd. Volgens de site van SEAT61 (de bijbel voor internationale treinreizigers) moeten we deze waarschijnlijk delen met twee andere passagiers, maar tot onze verrassing hebben we een ruime tweepersoonscoupé in de laatste wagon, de meest luxe versie. De reis gaat door prachtige landschappen en we genieten met volle teugen. Door de buren worden we spontaan verwend met thee en zelfgebakken brood. Slapen lukt vrij goed als we eenmaal gewend zijn aan de geluiden en het schommelen van de trein. Een echte aanrader deze treinreis.

Aan het eind van de volgende middag komen we aan in Erzurum. Midden op het spoor moeten we uitstappen in een sombere omgeving. Het is koud en de mutsen gaan op. We trekken veel bekijks en lijken de enige westerse toeristen in de stad. Er zijn veel mannen met baarden en gesluierde vrouwen of met boerka. Maar ook hip uitziende jongeren met een nieuwsgierige en open blik. Het is een bijzondere mengelmoes. Eerst gaan we een hotel zoeken, maar dat kost wel even tijd. De kwaliteit is een tandje lager dan we gewend zijn. Uiteindelijk komen we uit bij een prima adres en dingen succesvol af. Na het eten gaan we nog even op zoek naar een lekker wijntje voor vanavond. Maar dat lukt die avond niet; er is in de omgeving nergens alcohol te koop. Krijg je als je in het religieuze centrum van de streek op bezoek bent. Dan maar een lekker sapje. De volgende dag is een regeldag. Naar het Iraanse consulaat en een auto huren. Vlak voordat we het consulaat binnengaan gaat de hoofddoek bij Frida om en binnen doe ik het woord. We leggen de situatie uit en kunnen ter plekke een visum aanvraagformulier invullen. Er zijn ook Iraanse studentes aanwezig, die enthousiast reageren op onze reisplannen. Ik word door de baliemedewerker regelmatig met de consul doorverbonden die uitleg geeft en vragen stelt. Hij komt zelfs persoonlijk naar de balie. We moeten na de middagpauze terugkomen om het formulier in te leveren en moeten de benodigde euro’s storten op een bankrekening.

We besluiten om de pauzetijd te benutten om de autohuur te regelen. Frida heeft veel uitzoekwerk op internet verricht en we gaan op zoek naar het adres van de beste aanbieder. Enkele giebelende meisjes nemen ons in de binnenstad enthousiast op sleeptouw en vragen ons van alles in hun beste Engels. Na lang zoeken blijkt het autoverhuurbedrijf niet meer op het opgegeven adres te zitten. We nemen afscheid van de meisjes en besluiten naar het vliegveld te gaan waar vaak meerdere verhuurders zijn. Efficiënter dan nog langer rond te dwalen. Daar aangekomen moeten we eerst door de veiligheidsscan om de aankomsthal in te mogen. Uiteraard wordt Frida’s zakmes in haar rugzakje gesignaleerd. Die halen we er alleen uit als we gaan vliegen. De beambte is echter sportief en bewaart hem tot we weer vertrekken. Er blijken maar 3 autoverhuurders, waarvan 2 onbemand. Dat lijkt niet veelbelovend als er zo weinig concurrentie is. Maar na goed onderhandelen van Frida sluiten we toch bij AVIS een hele scherpe deal voor 25 dagen autohuur. De gehuurde Hyundai is niet zonder beschadigingen, maar dat vinden we prima. Een onopvallende oudere wagen past goed in de outback. We gaan daarna weer naar het Iraanse consulaat. Na de pauze is het druk met ook nu weer aardige Iraniërs die paperassen moeten overhandigen. Van een enthousiaste vrouw krijgen we pistachenootjes en heren geven ons thee. Als Frida de suiker afslaat vraagt een van de mannen een beetje bezorgd of ze geen suiker mag vanwege een dieet. Thee zonder suiker drink je alleen als de dokter dat voorschrijft. We leveren onze spullen in en de consul belooft ons te bellen als het visum er is. We kopen die avond een wijntje en raki bij een drankwinkel die we vandaag hebben ontdekt. Hoge prijzen natuurlijk, want schaarste maakt duur. Het wordt in krantenpapier ingepakt, alsof je net iets illegaals hebt gekocht. Met voor de meesten een geloof wat het gebruik van alcohol sterk afkeurt is dat feitelijk ook zo. Maar als je de buurman met een fles in kranten verpakt ziet lopen weet je ook hoe laat het is. Kortom……

De volgende dag willen we vertrekken voor onze rondreis door het oosten maar de auto blijkt klemgezet door een dubbelparkeerder. Een vriendelijke man weet wie het is en belt er gelijk achteraan. Excuses van de betrokken dame en we kunnen op weg. We gaan onderweg naar het Sumela klooster in het noorden. Het is een lange en mooie rit. Onderweg lunchen we in het centrum van Bayburt in een restaurant waar de mannen gescheiden van de vrouwen eten. Geen probleem want ik mag als echtgenoot gewoon in het vrouwendeel bij Frida zitten, zoals ook enkele andere echtparen doen. We overnachten vervolgens vlakbij het Sumela klooster in een vrij groot hotel met veel krakend hout. De volgende ochtend gaan we op tijd op weg om de drukte van toerbussen voor te zijn. Het klooster is op grote hoogte gebouwd op een uitstekende rotswand in een smalle kloof met ongenaakbare steile wanden. Het is een schitterend gezicht. We bereiken het via een smalle toegangsweg en gaan een poort door. Het klooster is van binnen deels al mooi gerestaureerd. Aan de binnenplaats is een prachtige kapel uitgehouwen in een rots. Het is van buiten en van binnen beschilderd met prachtige fresco’s van Bijbelse voorstellingen uit diverse eeuwen. Een deel ervan is nog prachtig intact maar veel is ook beschadigd. Lokale herders hebben in het verleden als spel met katapulten op de schilderingen geschoten en zo veel vernield. Russische en Amerikaanse soldaten hebben vervolgens in de oorlog hun namen in schilderingen gekrast. En sommige schilderingen zijn er gewoon afgebeiteld en meegenomen door buitenlands archeologen en liggen nu in diverse musea te pronken. Onbegrijpelijk dat mensen zo omgaan met deze prachtige kunstwerken. Nu staan er noodgedwongen bewakers om wat er nog is te behouden. Het blijft een indrukwekkend klooster en een bezoek meer dan waard. Als we teruglopen komen we opvallend veel jonge Turkse toeristen tegen die het klooster bezoeken. Twee jongedames willen met ons op de foto en wij poseren gewillig.

In de middag rijden we via Trabzon langs de Zwarte Zee kust naar het oosten. Het is een vierbaans weg waar vrijwel ononderbroken flatgebouwen langs staan; niet echt een fraaie route. Achter de bebouwing tegen de bergen op zijn veel theeplantages, de enige in heel Turkije. Na een tijdje slaan we rechtsaf en gaan de Kackar bergen in. Een mooi wandelgebied, waar nog veel sneeuw ligt. Voor de hogere wandelroutes zijn we duidelijk nog te vroeg in het voorjaar en zoeken het daarom lager in het mooie dal van Senyuva. We logeren in een hotel wat gebouwd lijkt te zijn door goedwillende amateur bouwvakkers met een hoop restpartijen van diverse materialen. De kamer is echter netjes en de douche is warm. We zijn de eerste gasten van het seizoen. Onze gastheer is een oude man die jarenlang in Parijs heeft gewoond en behalve uitstekend Frans ook goed Engels spreekt. Hij is een gezellige verteller en kent de streek als zijn broekzak. Van hem krijgen we ook wandeltips. We maken ’s middags nog een korte wandeling naar een gehucht, bestaande uit enkele mooie oude houten huizen die hoog tegen de berghelling zijn gebouwd. Er zijn meerdere van deze gehuchtjes in dit dal. De vroegere eigenaren verdienden als patissiers veel geld in de Sovjet-Unie en bouwden deze huizen voor hun achtergebleven familieleden. Na de revolutie verloren velen hun vermogen omdat het geld wat ze bezaten in 1 klap waardeloos was geworden. Ze begonnen opnieuw in de grote Turkse steden en verhuisden daarheen. Ze houden nu de huizen in het dal aan als zomerwoning. Slechts enkele woningen worden ook in de winter bewoond. Je waant je hier ver terug in de tijd. Na het lekkere eten zitten we gezellig bij de hele familie in de woonkamer.

De volgende dag maken we een lange wandeling door de ruige en bosrijke vallei en bezoeken onderweg een mooi gerestaureerd kasteel. Het is een imposant natuurgebied met weinig menselijke activiteit. Veel gesteente ligt nog her en der op de wegen, losgekomen na de winterperiode en invallende dooi. Er zijn in het dal verder weinig wandelmogelijkheden momenteel en we besluiten morgen verder naar het noordoosten te reizen richting de grens met Georgië en Armenië.

Frida en Bert